Jeśli faktycznie zadajesz sobie pytanie o sens oszczędzania na emeryturę, to znaczy, że nie wiesz zupełnie co czeka Cię w przyszłości. Fakty są jakie są i dobrze, żebyś je poznał. Społeczeństwo polskie, tak jak wielu krajów Europy zachodniej coraz bardziej się starzeje, a co za tym idzie, coraz więcej osób pobiera świadczenia emerytalne (w proporcji do wszystkich osób pracujących). Z tego powodu na jednego emeryta przypada coraz mniej pracujących, a stopa zastąpienia, czyli stosunek przyszłej emerytury do ostatniego wynagrodzenia z pracy systematycznie się zmniejsza. Stopa zastąpienia oscyluje dzisiaj wokół 50%-60%, ale już za 30 lat będzie ona wynosić od 25% do 35%[1]. Wyobraź sobie teraz, że musisz utrzymać się mając do dyspozycji tylko 1/3 swojej pensji. Tak będzie wyglądać Twoja emerytura. To chyba sugeruje odpowiedź na tytułowe pytanie: czy warto oszczędzać na emeryturę?
Przytoczę teraz dwa cytaty:
Niektórzy ludzie są tak oszczędni, jakby mieli wiecznie żyć, inni tak rozrzutni, jakby mieli natychmiast umrzeć.
Arystoteles
[…] jeśli ludzie sami nie zadbają o swoje finanse, to jako siedemdziesięcio- czy osiemdziesięciolatkowie rzeczywiście będą żebrać na ulicach. Nie w ponurym filmie science fiction, ale naprawdę. Nie za 100, ale za 30 lat.
„Twoje Pieniądze” Philip J. Müller
Drugi cytat pochodzi od niemieckiego biznesmena zajmującego się edukacją finansową. Jest to prognoza dla Niemiec, ale skoro Niemcy będą zmagać się z tym problemem, to w Polsce pewnie nie będzie dużo lepiej.
Prognoza emerytur w Polsce
Oczywiście spadek stopy zastąpienia nie nastąpi z dnia na dzień. Instytucje rządowe i niezależne organizacje przygotowują odpowiednie projekcje. Dodatkowo, w przyszłości może zostać ponownie rozpatrzony pomysł podwyższenia wieku emerytalnego, który jednak tylko nieznacznie poprawi sytuację. Warto przyjrzeć się dwóm poniższym grafikom:
Nikt nie zna przyszłości, ale prognozy zdają się być jasne. Bazując na emeryturze państwowej skazujesz się w przyszłości na bardzo niską emeryturę, stanowiącą w wariancie bardzo optymistycznym około jedną trzecią swojej bieżącej pensji. Mam nadzieję, że wykresy dobitnie uwidaczniają, że oszczędzanie na emeryturę ma jak najbardziej sens, a wręcz wydaje się być koniecznie, aby móc godnie żyć po zakończonym okresie aktywności zarobkowej. Pamiętaj, że im wcześniej zaczniesz, tym efekt procentu składanego zadziała mocniej i tym mniejszych wyrzeczeń będziesz musiał dokonać teraz.
Ponadto, myśląc o długoterminowym oszczędzaniu i inwestowaniu warto pomyśleć również o formach prawnych, które mają do tego zachęcić. Może to być PPK i PPE, ale jeśli chcesz samodzielnie oszczędzać, to najlepiej skorzystać z Indywidualnego Konta Emerytalnego i Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego – pod linkami znajdziesz więcej informacji na ich temat.
[1] Na podstawie „Zarządzanie Finansami Osobistymi” Adam Barembruch
