„Zasady”, znana też pod angielskim tytułem „Principles”, to książka będąca duchową spuścizną znanego amerykańskiego inwestora Raya Dalio. Autor jest biznesmenem, założycielem Bridgewater Associates, jednego z największych na świecie funduszy hedgingowych oraz inwestorem-miliarderem. Okazjonalnie występuje w amerykańskich mediach, gdzie wypowiada się na temat rynków finansowych i ekonomii.
Co znajdziemy w „Zasadach”?
Książka „Zasady” nie skupia się jednak na inwestycyjnym aspekcie działalności Raya oraz jego firmy. Główną osią książki są reguły i przekonania, którymi autor kieruje się w życiu, oraz w oparciu o które zbudował swój biznes.
„Principles” zaczyna się od ponad 100 stronicowej autobiografii autora. Ważnym elementem stanowi w niej jego rodzina oraz początki firmy Birdgewater. Myślę, że nie będzie spoilerem zdradzenie, że jest w tej historii archetyp bohatera osiągającego miliardy zaczynając od zera, przeżywającego momenty zwątpienia i niemalże bankructwa. Znamy tego typu historie z amerykańskich filmów.
Całym sednem książki jest przedstawienie wartości, którymi autor kieruje się w życiu oraz czego oczekuje on od swoich pracowników i partnerów w firmie. Poza autobiografią książka składa się jeszcze z 2 części: „Zasady Życiowe” oraz „Zasady Pracy”, ale (jak sam autor zaznacza) obydwie bazują na tych samych zasadach. Ostatnia część książki to wykorzystanie zasad życiowych w środowisku pracy i ta część skierowana jest głównie do wysokiego szczebla menadżerów oraz właścicieli firm.
Autor zabiera nas w długą podróż prezentując reguły, które wypracował w ciągu swojego życia, a które pomogły odnieść mu wiele sukcesów prywatnych i zawodowych. Wierzy, że są one na tyle uniwersalne, że stosowanie się do nich zastosowane pomoże innym osiągnąć własne wielkie cele.
W książce nie znajdziemy jednak z góry wypisanych niczym 10 przykazań zasad, które chce objawić nam Dalio. Wraz z czytaniem książki poznajemy pewne idee, którymi warto się kierować. Autor stara się dogłębnie wyjaśnić co oznacza dla niego dana reguła oraz przedstawić argumenty za tym dlaczego warto wprowadzić ją w swoim życiu. Wiele z nich początkowo wydaje się być bardzo ogólnikowych albo nawet sztampowych, ale wraz z dalszą lekturą, okazują się być sensownie przemyślane. Znajdziemy tutaj zasady związane z posiadaniem otwartego umysłu na nowe pomysły, przyjmowaniem feedbacku (informacji zwrotnej) od innych oraz dowiemy się kiedy konstruktywna krytyka przeradza się w zwykłe narzekanie. Nie chcę spolierować głównych myśli książki, bo ich krótkie wypisanie bardzo spłyciłoby jej treść.
Czym są tytułowe zasady?
Dla mnie jednym z ważniejszych rozdziałów i reguł w nim wymienionych był rozdział o podejmowaniu decyzji w sposób efektywny. Bardzo dobrze podane są tu wskazówki jak podejmować decyzje w różnych sytuacjach. Przy decyzjach ważnych warto kierować się takimi regułami jak np. rozdzielenie procesu na etap poznania dostępnych opcji i konsekwencji ich wyboru, a następnie przejście do etapu faktycznego podjęcia decyzji. Wiele reguł sugeruje jak uprościć podejmowanie decyzji, nie kierować się perfekcjonizmem albo szukaniem rozwiązań bez wad. W skrócie – dla mnie był to jeden z lepszych fragmentów książki.
Cieśla, który czerpie ogromną przyjemność z pracy z drewnem, może z łatwością mieć życie tak dobre albo i lepsze niż prezydent Stanów Zjednoczonych.
„Zasady” Ray Dalio
Przez praktycznie całą książkę przewijają się dwa główne motywy: radykalnej otwartości umysłu oraz transparentności (prezentowania tego co się robi i kim się jest naprawdę, a nie granie kogoś innego lub robienie czegoś skrycie). Warto mieć otwarty umysł aby móc się uczyć, jednak autor sugeruje wynieść tę cechę na zupełnie inny poziom i uczynienie z niej głównego aspektu swojej osobowości. Dalio wielokrotnie podkreśla, że zawsze należy mieć świadomość, że czegoś możemy nie wiedzieć, a często nasz własny umysł tworzy bariery, przez które nie jesteśmy w stanie czegoś dostrzec. Dużym znaczeniem dla inwestora-milionera ma obiektywna prawda i możliwość znalezienia najlepszej opcji (wyboru), niezależnie czy to my mamy rację (rozwiązanie pochodzi od nas), czy też się mylimy (najlepsze rozwiązanie pochodzi od kogoś innego).
Zwróciłbym także uwagę na bardzo dobrze przemyślaną oprawę wizualną książki. Prosta, wręcz ascetyczna okładka na pewno wyróżnia się na tle innych książek biznesowych. Układ treści również jest z góry przemyślany. Rozdziały zostały podzielone na wiele podpunktów, w myśl zasady od ogółu do szczegółu. W książce znajdziemy wiele schematów korzystających z zaledwie 3 kolorów (biały, czarny i czerwony). W prosty graficzny sposób starają się zwizualizować koncepcje Raya. Forma wydania bardzo przypadła mi do gustu.
Czy warto?
Zasady to na pewno ciekawa książka i dla mnie dość unikatowa. Autor bardzo mocno wierzy w to co pisze oraz stara się udowodnić, że sukces jego firmy wynika właśnie z wykorzystanych przez niego zasad zaimplementowanych w procesie decyzyjnym i zarządzaniu w Bridgewater. Szczerze powiedziawszy, nie przekonał mnie do wszystkich swoich tez w 100%. Nadal uważam, że jego firma jest pewnym ewenementem w branży finansowej (jeśli to co pisze jest w w całości prawdziwe i obiektywne). Nie wiem, czy jest to uniwersalny klucz do sukcesu dla każdego oraz czy da się te zasady skopiować i wdrożyć w każdym przypadku. Nie wiadomo też, czy firma Birdewater nie odniosłaby sukcesu stosując inne zasady lub jakąś inną ich wersję. Tego nigdy się nie dowiemy.
Zasady zostały tak sformułowane, że teoretycznie mogą być wykorzystane przez każdego. Myślę jednak, że jest to pozycja skierowana głównie do przedsiębiorców i dyrektorów wysokiego szczebla. Dla nich może być źródłem wielu inspiracji. Autor sprawia wrażenie osoby wiarygodnej, o bardzo wnikliwym umyśle. Biznesmen spisał swoje życiowe rady, które mają być jego spuścizną oraz wskazówką dostępną dla każdego. Nawet jeśli nie zechcemy skorzystać ze wszystkich lub je zmodyfikować, to i tak warto poznać przesłanie Ray’a.
Podsumowanie
Nie powiedziałbym, że „Zasady” to książka którą koniecznie trzeba w życiu przeczytać. Jednak jest to solidna próba uchwycenia ponadczasowych reguł, którymi możemy kierować się w życiu. Część z nich została już przez stulecia opisana w wielu religiach i ideologiach. Ray Dailo nadał im bardziej współczesnego charakteru (przedstawił jest bardziej w sposób algorytmiczny).
